Iq Testleri Zekayı Gerçekten Ölçebilir Mi?

IQ testlerini yaklaşık 100 yıldır kullansak da hala IQ testinin ne kadar doğru ve açık olduğu ile ilgili belirsizlik vardır.
12 yaşındaki Can'ın yaşı kardeşinin yaşının 3 katıdır. Can kardeşinin yaşının 2 katı olduğunda kaç yaşında olur?
2 aile bowling oynamaya giderler. Bowling oynarken, 12 TL'den bir pizza,1,25 TL'den 6 tane soda ve 10 TL'den 2 tane mısır sipariş etmişlerdir. Ailelerin faturaya ödemeye gittiklerinde, her aile kaç TL ödeme yapar?
4,9,16,25,36, ?, 64. Soru işareti yerine ne gelmelidir?
Bunlar zeka sorularındandır. Zekanızı ölçtüğünü belirten sorular sözel olabilir ya da okuma ve yazma becerilerinden bağımsız, soyut akıl yürütmeye odaklanan sözel olmayan şekilde olabilir. İlki yaklaşık 100 yıl önce geliştirildi, bu testler hala günümüzde yaygın olarak kişinin zihinsel yeteneğini ölçmede kullanılmaktadır.
Eğitim sistemleri IQ testlerini özel eğitim, üstün zekalılar eğimi ve fazladan destek sunmak için öğrencileri tanılamaya yardımcı olmada kullanmaktadır.
A-Sosyal ve pozitif bilimden araştırmacılar IQ test sonuçlarını genetik, sosyo-ekonomik düzey, akademik başarı ve ırk değişkenlerine göre incelemektedirler.
Online IQ testleri sizlere "dünyanın en saygın yüksek IQ'lu toplumunun üyesinden birisi" olup olmadığınızı "test eder".
Yüksek IQ'nuz ile övünmek istiyorsanız, yukarıdaki soruları çözmüş olmalısınız. Can 16 yaşındayken kardeşinin yaşının 2 katıdır. Bowlinge giden her bir aile 19.75 TL ödemişlerdir. Soru işareti yerine 49 gelmelidir.
Heyecan verici olsa da, IQ testinin geçerliği, kullanışlılığı ve uyumluluğu hala eğitimciler, sosyal ve pozitif bilimciler arasında tartışmalıdır. Bunun nedenini anlamak için, Etnik kökenli azınlıkları ve fakir toplumları daha da ötekileştirmek için IQ testlerinin kullanımını içeren bir geçmişe sahip olan IQ testinin doğuşu, gelişimi ve ilerlemesinin tarihini anlamak önemlidir.

Test Etme Zamanları
1900'lü yılların başlarında, Avrupa ve Amerika'da bir kişinin bilişsel yeteneğini ölçmek için ön yargısız yöntemler sunduğunu iddia eden çok sayıda zeka testleri geliştirilmiştir. Bu testlerin ilki Fransız hükümeti tarafından okullarda zorluklarla karşılaşan öğrencileri tanılamak için görevlendirilen Fransız psikolog Alfred Binet tarafından geliştirilmiştir. Binet-Simon ölçeği olarak ortaya çıkan test (1905) modern IQ testlerinin temelini oluşturdu. İronik olan ise Binet IQ testlerinin zeka için yetersiz ölçekler olduğunu, yaratıcılık ve duygusal zekayı ölçmede yetersiz olduğunu düşünmesidir.
Kendi anlayışında, IQ testi bireyleri toplum tarafından hala çok kıymetli olan zekaya göre tanımlamak ve sınıflandırmak için hızlı ve basit bir yöntemdir. Devletler, askeriye ve polis gibi kuruluşlar başvuranları taramak için IQ testlerini kullanırlar. Ayrıca sonuçlara bağlı olarak kabul şartlarını da uygulamaya koyarlar.
Dünya Savaşında askerlerin zihinsel ve duygusal durumlarını değerlendirmek için ABD Ordu Alfa ve Beta Testleri yaklaşık 1,75 milyon adaya uygulanmıştır. Sonuçlar silahlı kuvvetlerde bir askerin ne kadar yetenekli olduğunu belirlemek için ya da hangi iş sınıflandırması ya da liderlik pozisyonuna uygun olduğunu tanımlamak için kullanıldı. 1900'lerin başlarında, ABD eğitim sistemi ekstradan eğitim müdahaleleri ve farklı akademik çevrelere özel ihtiyaç duyan öğrencilerin yanı sıra ayrıca "üstün zekalı ve yetenekli" öğrencileri tanılamak için IQ testlerini kullanmaya başlamıştır.
ABD'de bazı bölgeler ironiktir ki polis kuvvetlerine başvuruda maksimum IQ puanını kullanmıştır. Kötü olan şu olmuştur oldukça yüksek puan alan kişiler eğitimlerine ciddi zaman ve yatırımlar harcandıktan sonra işi sıkıcı bulup ayrılmışlardır.
20.yüzyılda IQ testlerinin yaygın kullanımının yanı sıra diğer bir tartışma kişinin zeka seviyesinin genetiğinden etkilenmesi konusuydu. Zeka ve diğer sosyal davranışların genetik ve ırka göre belirlendiğini iddia eden etnosantrik ve öjenistler IQ testlerine odaklandılar. Etnik azınlıklar ya da yüksek ve düşük gelir grupları arasındaki belli ayrılık olduğunu ortaya attılar.
Bazıları ise  sosyoekonomik ve ırklara bağlı farklı gruplardan elde edilen test sonuçlarının her birinin genetik olarak farklı olduğunu ve bu sistematik eşitsizliğin evrim sürecinin bir ürünü olduğunu iddia etmişlerdir.
Aşırıya Gidiliyor
ABD Ordu Alfa ve Beta test sonuçları yaygın bir ün kazandı ve Amerikan Zekası Araştırması adlı 1922 yılında yayınlanan psikometrinin kurucusu Princeton Üniversitesi psikologlarından Carl Brigham tarafından analiz edildi. Brigham Amerikan zekasının artan göç ve ırk entegrasyonu nedeniyle düştüğünü iddia ettiğini gösteren istatistiklere başvurdu. Konuya değinmek için göçü kısıtlamak ve ırk entegrasyonunu engellemek için  sosyal politikalar geliştirilmesi çağrısında bulundu.
Bir kaç yıl önce, Amerikan psikolog ve eğitim uzmanı Lewis Terman zihinsel yetenek ve ırk arasında bağlantı kurdu. 1916 yılında şunu yazmıştır:

İspanyol-Hintli ve Güneybatıdaki Meksikalı aileler ve ayrıca zenciler arasındaüstün nitelikli ya da sınıra yakın olma yetersizliği çok yaygındır. Onların zeka gerilikleri ırksal gibi gözükmektedir ya da en azından geldikleri ailelerin yapısında yer almaktadır... Bu gruptaki çocuklar farklı sınıflara ayrılmalıdır.... Onlar çıkarım/soyutlama yapamazlar ama çoğunlukla verimli işçiler haline getirilebilirler... Öjenik bakış açısıyla, aşırı derecede doğurmaları nedeniyle oldukça ciddi problem oluşturmaktadırlar.

IQ puanlarındaki ırka ait farklılıkların genetikten etkilendiğini ortaya atan Brigham ve Terman gibi pozitif ve sosyal bilimcilerin çürütülmüş iddialarıyla ilgili dikkate değer çalışmalar olmuştur. Bu tarz genetiğin insan karakterine ait özelliklerini ve hatta sosyal ve politik problemleri açıklayabildiği ile ilgili "genetikçi" hipotezlerin eleştirilerini yetersiz deliller ve zayıf  istatistiksel analizler göstermektedir. Bu eleştiri günümüzde bir çok araştırmacının direnciyle devam etmektedir ve hala ırk ve IQ üzerine yürütülen araştırmalar tarafından tehlike oluşturmaktadır.
Fakat en karanlık anlarında, IQ testleri deneysel ve bilimsel dil kullanarak marjinal toplumları dışlamak ve kontrol etmek için etkili bir yöntem olmuştur. Öjenik ideoloji taraftarları 1900'lerde "aptalları", "embesilleri" ve "geri zekalıları" tanılamak için IQ testlerini kullanmıştır. Öjenistler bu insanların Amerika'nın Beyaz Anglo-Sakson ırkını melezlik açısından tehdit ettiğini iddia ettiler.
Bu öjenik tartışmaların sonucu olarak bir çok Amerikan vatandaşı sterilize edildi. 1927 yılında, ABD Yüksek Mahkemesi düşük IQ puanı alan gelişimsel yetersizliği  ve "zeka geriliği" olan vatandaşlara  kısırlaştırma zorunluluğunu yasalaştırdı. Buck v.Bell olarak bilinen yasa IQ'su düşük olan 65.000 insanı zorla kısırlaştırdı. Bu yasayla zorla kısırlaştırılanlar ya çok zayıf ya da zenci insanlardı.
IQ'ya, suçluluk durumuna veya cinsel sapkınlığa dayandırılarak yapılan bu zorla kısırlaştırma Güney Yoksulluk Hak Merkezi gibi kuruluşların kısırlaştırılan insanlar adına dava etmeye başladığı 1970'lerin ortasına kadar resmi olarak devam etti. 2015 yılında, ABD Senatosu devlet tarafından yapılan kısırlaştırmanın yaşayan kurbanlarının haklarını tazmin etmek için oylamaya yapıldı.

Günümüzde Iq Testleri

"Zeki" olmanın ne olduğu ve IQ testinin güçlü bir ölçme aracı olup olmadığı üzerine tartışmalar günümüzde güçlü şekilde ve karşıt tepkilerle devam etmektedir. Bazı araştırmacılar zekanın belli kültüre ait bir kavram olduğunu söylemektedir. Zekanın birçok kültürel davranışlara ve bağlamlara bağlı olarak farklı şekilde ortaya çıktığını iddia etmektedirler. Örneğin; geğirme bir yemekten keyif almanın göstergesi olabilir ya da bazı kültürlerde ev sahibini tebrik etmenin bir işareti ya da kaba bir durum olarak algılanabilir.
Bir çevrede zeki olarak düşünülen diğer çevrede/toplumda zeki olarak düşünülmeyebilir. Örneğin; Afrika toplumlarında belli topluluklarda tıbbi bitkilerle ilgili bilgi zekanın bir formu olarak görülürken geleneksel Batı akademik zeka testlerinde yüksek performansla ilişkilendirilmez.
Bazı araştırmacılara göre, zekanın "kültüre özgülülüğü" IQ testlerinin geliştirildiği çevrelere (beyazi Batı toplumu) karşı IQ testlerini önyargılı yapar.Bu ise IQ testlerini kültürel farklılıklarda potansiyel problem haline getirir. Aynı testi farklı toplumlarda uygulama her toplumun zeki davranış olarak değer verdiği farklı kültürel değerleri tanımada başarısızlık anlamına gelecektir.
Daha da ileri giderek, IQ testinin şüpheli ve bazen farklı gruptaki insanların yapabilecekleriyle ilgili ırka ait inançlarıyla ilgili geçmişine bakarak bazı araştırmacılar bu testlerin bireyin zekasını objektif ve eşit bir ölçüm yapamadığını söylemektedir.

IQ Testlerinin İyi Amaçla Kullanımı

Aynı zamanda, geçmişte çok zarar görmüş toplumlara yardım etmede IQ testinin nasıl kullanabileceğini göstermeye çalışan bir çaba da söz konusudur. 2002 yılında, ABD'de genel olarak IQ testleriyle değerlendirilen hüküm giymiş insanların zihinsel engelli olduğu yargı kararı anayasaya aykırıydı. Bu karar IQ testlerinin kişilerin ABD mahkemelerince "zalim ve olağan dışı ceza" ile cezalandırılmalarını engellediği anlamına gelir.
Eğitimde, IQ testleri özel eğitim birimlerinden faydalanan öğrencileri tanılamak için daha objektif bir yöntem olabilir. Bu öğrencileri olağanüstü ya da üstün zihinsel yetenekli olarak tanılayan öğrenciler için "üstün zekalılar eğitimi" programlarını da içerir. Etnik kökenden kaynaklanan azınlık çocukları ve düşük gelirli aileden gelen çocuklar  üstün zekalılar eğitiminde düşük seviyede temsil edilmektedir.
Bu programlar için öğrencilerin seçilme yöntemi, zenci ve İspanyol öğrenciler genellikle gözden kaçırıldığı anlamına gelir. Bazı ABD okulları üstün zekalılar programına başvuru prosedürleri olarak öğretmen gözlemleri ve yönlendirmelerini ya da IQ testi başvurusu için ailenin yönlendirmesini de şart koşmaktadır. Ancak araştırmalar önyargılı olabilen öğretmen algıları ve öğrencinin beklentisinin çocuğun IQ puanı, akademik başarısı, tutum ve davranışları üzerinde bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Bu üstün zekalılar ya da özel eğitime yönlendirmede öğretmen algılarının da etkisinin olabileceği anlamına gelir.
IQ testleri kullanarak üstün zekalılar eğitimi için öğrencileri genel taramalar öğretmenleri ya da aileleri tarafından fark edilmemiş öğrencileri tanımlamaya yardımcı olabilir. Araştırmalar IQ testiyle bütün öğrencilerini tarayan okulların üstün zekalılar eğitimine devam etmek için düşük temsil edilen gruplardan daha fazla sayıda çocukları tanılayabildiğini ortaya koymuştur.
IQ testleri bir çocuğunun gelişimini etkilemiş olan sistemsel eşitsizlikleri tanımlamaya da yardımcı olabilir. Bu eşitsizlikler kurşun ya da arsenik gibi zararlı maddelere maruz kalmanın etkisi ya da beyin gelişiminde yetersiz beslenmenin etkileri olabilir. Bunların hepsi bireyin zihinsel yeteneğine ve orantısız bir şekilde düşük gelirli ve etnik azınlıklara olumsuz etkileri olduğunu gösterir.
Bu konuları tanımlamak çözümleri eğitim ve sosyal politikalarla aramaya yardımcı olabilir. Bu sistemsel eşitsizliklere ya da zararlı maddelere maruz kalmış çocuklara yardım etmek için özel müdahaleler tasarlanabilir. Uzun vadede, bu müdahalelerin etkililiği aynı öğrencilere engelleme öncesi ve sonrası IQ testleri uygulanıp sonuçlarını kıyaslayarak incelenebilir.
Bazı araştırmacılar bunu yapmaya çalıştı. Bunlardan bir tanesi 1995 yılında IQ testleri kullanarak geri bildirim eğitimi olarak adlandırılan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunu (DEHB) yönetmek için bir eğitim türünün etkililiğini inceleyen çalışmadır. Bu kişilerin beyin fonksiyonlarını öz düzenlemesine yardımcı olmaya amaçlayan töropatik/iyileştirici bir süreçtir. En yaygın olarak beyin dengesizliği olan için kullanılır, ayrıca ilaç bağımlılığı, depresyon ve DEHB tedavisi için de kullanılır. Araştırmacılar IQ testlerinin DEHB olan çocukların konsantrasyonunu ve yönetsel fonksiyonlarını geliştirmede etkili olup olmadığını test etmek için kullanmışlardır ve etkili olarak bulmuşlardır.
IQ testlerinin keşfinden beri kullanılmasını destekleyen ve karşı çukan güçlü tartışmalar olmuştur. Her iki taraf da öjenik/ırk saflığı amaçları için zeka testlerini kullanılmasıyla geçmişte etkilenen topluluklara odaklanmışlardır.
IQ testlerinin geniş alanda kullanımı ve geçerliliği hatta ahlaki olarak üzerinde devam etmiş olan tartışmalar ve çatışmalar, sadece toplumun zekaya nasıl baktığını değil ayrıca onu anlama ve ölçme istediğimizi vurgular.

• Ya Çocuğunuz Üstün Zekalıysa?
  Online Testimizle Çocuğunuzun Zeka Potansiyelini Keşfedelim.
  www.zekatesti.com.tr
  
  Zeka Geliştiren Kitaplar İçin TIKLAYIN
  Zeka Geliştiren Zeka Oyunları İçin TIKLAYIN

  Dikkat Dağınıklığı Hiperaktivite Disleksiye Eğlenceli Çözüm için TIKLAYIN

• "Üstün Zekalılar Enstitüsü" Geleceğe Açılan Pencere