Iq Nedir?
ZEKA TESTİ NEDİR?
Basit anlamıyla IQ Zeka Puanı düşünme ve akıl yürütme yeteneğinizin bir değerlendirmesidir. Tam bir tanım isterseniz, ilk olarak IQ kavramanı anlamak için üstün bir çaba göstermelisiniz çünkü anlaşılması kolay bir kavram değildir. Bilimsel bir karşılığı olan kavram olsa da belirsizlikleri ve karmaşıklıkları vardır.
Muhtemelen hepiniz hayatınızın farklı anlarında geri zekalı, parlak, zeki, aptal, akıllı olarak nitelendirilmişsinizdir. Okul derecesi gibi, insanlar zeka seviyelerinin ne olduğunu bilmek isterler. Zekalarının daha esaslı tasviri için, genelde IQ (Intelligence Quotient: Zeka Puanı) seviyelerine dikkatlerini verirler.
IQ ya da Zeka Puanı zekayı ölçmede kullanılan temel bir girişimdir. "Girişim" sözcüğünü kullandık çünkü zeka hiç bir zaman tam doğru şekilde ölçülemez. Dolayısıyla, "göreceli zeka" terimiyle yetinmek durumundayız.
IQ; "tek veya standardize edilmiş test seti ile tanımlanan görece zekanın ölçülmesidir". IQ; zekayı ölçme girişimleri için kullanılan birçok farklı standart testlerin birinden elde edilen puandır. Başka bir ifadeyle; IQ kişinin zeka ataklığını/kıvraklığını ölçme girişimi olarak tanımlanabilir. Kendi yaş grupları arasında insanların bilişsel yeteneklerini (zeka) ölçen bir skordur. Bir Zeka puanı (IQ) bir kişinin zihinsel yeteneklerini yaklaşık aynı yaş grubundakilerle kıyaslayarak gösterir.
IQ 0 ile 200 üzeri arasından değişen bir skordur ve zihinsel yaşı kronolojik yaşa kıyaslayarak elde edilen bir orandır. Zeka puanı Zihin Yaşının (ZY) Kronolojik Yaşa (KY) bölünüp 100 ile çarpılmasıyla elde edilir.
Yani; IQ (Zeka Puanı)= Zihin Yaşı/Kronolojik Yaş X 100
Örneğin yaşınız 50, ancak ortalama 44 yaşındaki birisinin zekasına sahipsiniz, IQ puanının 44/50X100=88. Bu da düşük bir puandır.
Genel popülasyon için 100 IQ puanı genelde normal ya da ortalama olarak kabul edilir. 100'den fazla olan bir IQ puanının anlamı kişinin kendi yaşı içinde zihinsel olarak ileri seviyede ve yüksek IQ puanı olduğunu anlamına gelir ve 100 den az olan IQ puanı ise bunun tam zıttı anlamına gelmektedir. IQ puanı yetişkinlerde en fazla 200, çocuklarda ise 250 olabilir.
Umarım size daha önce sunduğum kanıtlar ve gerekçeler IQ ile ilgili kafanızdaki mitleri yıkmanıza sebep olmuş ve ilgili kavram yanılgılarınızı düzeltmiştir. Bununla birlikte maalesef çok sayıda insan mitler ve gerçekler arasındaki farkı görebilmelerine rağmen hala kendi bencilliklerini kazanmak için IQ mitlerini desteklemeye heveslidir. Dolayısıyla, IQ (Zeka puanı) zekayı ölçme girişimidir ya da daha doğru tanımla göreceli zekanın ölçülmesidir. Bu birçok insana göre farklı anlamlara gelir ancak genel olarak zekanın özelliği zihinsel kavrama çabukluğu olarak bilinir (ya da kıvrak zeka). Zeka bilgi, akıl, hafıza ya da diğer özelliklerle karıştırılmamalıdır. IQ terimi her zaman bir kişinin zeka kıvraklığını ölçen bir girişimdir. Zeka ile görece zekayı karıştırmamak çok önemlidir. Zeka hiçbir zaman tam olarak ölçülemez ve IQ zekanın ölçümü değildir. IQ basitçe standart test veya test setinden elde edilen görece zekanın ölçümüdür.
IQ Testi Sonuçlarını Nasıl Yorumlarsınız?
İyi bir IQ puanı kaçtır? Yüksek IQ puanı kaçtır? Düşük IQ puanı kaçtır? Bunlar özellikle IQ testinden alınan puanlardan sonra gelen yaygın sorulardır. Kendine has ölçeği olan bir çok farklı türde IQ testleri bulunmaktadır. Dolayısıyla farklı ölçeklerde 120 IQ puanı alan iki kişinin aynı zeka seviyesine sahip olduğunu söyleyemeyebiliriz. Bununla birlikte bütün testler ve ölçekler kişinin ortalama zekası olarak 100 puanı referans alır. Ortalama 100 olarak kabul edildiği için 100'ün üzeri ortalama üstü, 100'ün altı ortalamanın altı olarak kabul edilir. 70 IQ'nun altı zihinsel engelli olarak kabul edilir. 160 IQ'nun üstü ise genelde dahi olarak kabul edilir.
IQ= Zihinsel Yaş/Kronolojik Yaşx100 olduğunu görmüştük.
Böylece, normal ve ortalama puanı 100'dür bu da zihinsel ve kronolojik yaşın örtüştüğü anlamına gelir.
Modern zeka testlerinin şimdilerde akranlarının ortalama performansıyla kıyaslanarak bir kişinin performansını ortaya koyana puanları elde etmede istatistiksel metotları kullanıldığı bilinmektedir. Bununla beraber, normal veya ortalama IQ puanı her zaman 100 olarak kalacaktır.
Bunun neden böyle olduğunu görelim.
Bir topluma ait IQ puanları örneklemini IQ yüzdesini gösteren bir grafikte çizdiğimizde, IQ ölçeğinde nüfusun dağılımının simetrik çan şeklinde bir eğri oluşturduğu yani normal dağılım gösterdiği görülmektedir. Bu "IQ testi çan eğrisi" olarak bilinir. 60 civarı ile başlayan grafik 60 IQ puanından 100 IQ puanına kadar bir artış gösterir ve en fazla insan sayısı 100'de görülür. Ardından, IQ puanları 100'den arttıkça, bu puanlara sahip öğrenci yüzdeleri eğrinin başlangıcına oranla azalmaya başlar. Nüfusun çok küçük bir yüzdesi 140 ve üzeri IQ puanına sahiptir.
Bu grafikten, normal IQ puanının 100 puan civarında olduğu çıkarımı yapılabilir.
Böylelikle IQ puanları 0-200 ölçeğinde hesaplanır. Sıfır puanı olan bir kişi kelimenin tam manasıyla ölü beyin iken 200 puanlı birisi muhtemelen yeryüzünde yaşayan en zeki kişidir.
İlk IQ testi Alfred Binet ve Theopile Simon tarafından geliştirildiği ve onların testi Simon-Binet testi olarak adlandırıldı ve sonradan Lewis Terman tarafından revize edilerek Stanford-Binet ölçeği adını aldı, bu ölçek günümüze kadar kullanılan en yaygın ölçektir ve modern testler de bu test etrafında döner.
Stanford-Binet ölçeğine göre, IQ aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
160+ Dahi
145-159 arası- Çok Üstün Zeka
130-144 arası-Üstün zekalılar
110-129 arası-Parlak Zeka
90-109 arası-Ortalama veya Normal Zeka
80-89 arası-Donuk zeka
70-79 arası-Zekada yetersizlik sınırı
70 ve altı-Zeka geriliği
Stanford-Binet ölçeğinden başka, yaygın olarak kullanılan diğer ölçek Wechsler ölçeğidir. O ölçeğe göre IQ şöyle sınıflandırılır:
160+ Dahi
145-159 arası- Çok Üstün Zeka
130-144 arası-Üstün zeka
110-129 arası-Parlak Zeka
90-109 arası-Ortalama veya Normal Zeka
80-89 arası-Donuk zeka
70-79 arası-Zekada yetersizlik sınırı
70 ve altı-Zeka geriliği
15 standart sapmaya sahip olan bu iki ölçeğin yanı sıra bir diğer yaygın ve 24 standart sapmaya sahip olan test Cattell testidir. Cattell testine göre IQ şu şekilde sınıflandırılabilir:
160 ve üzeri-Dahi Seviyesi
140-159 arası-Üstün Zeka
120-139 arası-Ortalama Üstü
100-119 arası-Ortalama
90-99 arası-Ortalamanın Altı
IQ Puanınızı Bilmeniz Önemlidir
Birisi IQ puanını bilmelidir ve kendisini değerlendirmek için bunu kullanmalıdır fakat fark gözetmeden tarafsızlık sağlanmalıdır. Bazı insanlar için, IQ puanlarını bilmek öz güven ve morallerinin artmasına yardımcı olur, yeni şeyler denemeye, zorluklarla mücadele etmeye ve zihinsel potansiyelini iyi kullanmaya hatta zihnin zorlamaya cesaretlendirir. Bazı insanlar için ise IQ puanını bilmenin olumsuz etkileri olabilir. IQ puanının ortalamanın altında olduğu öğrenmek, psikolojik açıdan yıkıcı bir deneyim olabilir. İçlerine kapanabilirler ve hiç başarının tadını almayan tamamen kaybeden olarak kendilerini etiketleyebilirler. Bununla birlikte, yüksek IQ puanına sahip olmanın başarıyı garantilemediğini de hatırdan çıkarmamak lazım.
"IQ puanımı neden bilmeliyim?"
Dünyada milyonlarca insan okullarda, üniversitelerde ve tabii ki işe başvurduklarında seçim sürecinin bir parçası olarak IQ testlerine girerler. IQ ve ilgili test sonuçları ağırlıklı olarak Merkezi, Yerel Sınavlar, Bankacılık sınavları ve tıbbi mühendislik ve diğer profesyonel kurslara (Yöneticilik ve İdari) giriş için kullanılır. Yasama organları, okullar ve üniversiteler, işverenler, sanayi kuruluşları, şirketler ve diğer kuruluşlar en iyisini seçmek için bütün bu testleri kullanmaktadırlar. En iyi ile ima edilen insanların taleplere en uygun olanı ya da belirli yeterlilik modelidir.
IQ puanlarının kullanıldığı bazı durumlar aşağıda verilmiştir:
Bir grubun ya da öğrenci ve kursiyerlerden oluşan kontrol grubunun eğitim başarısının yordayıcısıdır.
Özel eğitim gereksinimi olan kişileri (üstün zekalı, engelli vb.) tanılamak için kullanılır. Örneğin; 130 üstü bir IQ puanı üstün zekayı gösterirken 70 altı bir IQ puanı zihinsel yetersizliği gösterir. Bütün zeka puanını (IQ) içeren kişiye ait zihinsel yetilerini test ve analiz etme öğrenme doktor ya da ilgili uzmanı öğrenme güçlüğünün nerede olduğu bilgisine götürebilir.
Düşük bir IQ puanı bir çocuğun farklı öğretim metotlarına ihtiyaç duyduğunun göstergesi olabilir. Yeterli tıbbi destek almayan öğrenme güçlüğü olan bir çocuğun test puanlarının inişte olması muhtemeldir. Çocuk oldukça zeki olabilir fakat dil ve matematik becerilerindeki zayıflıktan dolayı yavaş öğrenebilir ve testi yavaş çözebilir. Çok farklı eğitimsel ihtiyaçları olan bu çocuklar için günümüzde farklı öğretim metotları ve kitle iletişim araçları bulunmaktadır.
IQ puanları toplumlarda IQ puanlarının dağılımını, IQ puanları ile diğer değişkenler arasındaki ilişkileri ve iş performansı ve gelirinin göstergesi olması yönüyle IQ puanlarını çalışan sosyal bilimciler tarafından incelenir.
Şurası kesinki bilim insanları zekanın doğası ile birlikte zekanın bir standardı olarak IQ'nun doğruluğu ve muazzam önemine karşı çıkmaktadırlar fakat eğitim dünyasından başarının iyi bir göstergesi olduğu konusunda genel bir ortak görüş vardır. Şunu söylemeye gerek yok; yüksek bir IQ güvenin artmasına katkıda bulunur.
IQ Hakkında Tartışma
IQ testlerinin yanlış kullanımı üzerine ebeveynler ve eğitimciler arasında bir mücadele, rekabet söz konusudur. Eğitim ihtiyaçları konusunda uzun dönemli bir karar ya da özel eğitim ortamlarına yerleştirme; bu testlerle tanımlanmayan bir sürü diğer davranışlarla birlikte IQ puanları ile olmalıdır. Çocukları seviyelerinin üstünde bir ortama yerleştirme onlar için oldukça stresli bir durum olabilir. Çocuğun ilgisini tamamen kaybedebileceği gibi böyle bir ortam çok aşağılayıcı bile olabilir.
IQ testine karşı Başarı testi
Okul hayatı boyunca uygulanan başarı testleri ile IQ testlerini karıştırmayın. Başarı testleri her çocuğun, sınıfın her sınıf seviyesindeki grupların ne öğrendiğini ailelere, milli eğitim müdürlüğüne ve bakanlığa rapor etmek amacıyla öğretmen tarafından uygulanır. Çoğu öğrenci bir yılda çok sayıda başarı testine girmektedir. Öğretmenler ayrıca öğrettikleri konu ya da konuların ne kadar etkili olduğunu tanımlayıp öğrencilerin ihtiyaçlarını sağlamak için öğretim metotlarını gözden geçirebilmek amacıyla da bu başarı testlerine ait verileri kullanırlar.
www.zekatesti.com.tr olarak çocuklara ve gençlere online zeka testi uygulaması yaparak velilerin yada öğretmenlerin çocukların gerçek potansiyellerinin farkına varmalarını sağlayarak öngörü elde etmelerini sağlıyoruz. Ya Çocuğunuz Üstün Zekalıysa? |
Zeka Geliştiren Kitaplar İçin TIKLAYIN
Zeka Geliştiren Zeka Oyunları İçin TIKLAYINDikkat Dağınıklığı Hiperaktivite Disleksiye Eğlenceli Çözüm için TIKLAYIN
Makale Üstün Zekalı Dahi Çocukların 80 Özelliği