Iq Geliştirilebilir Mi?
Kritik bir soru: Zeka geliştirilebilir mi?
Bilimsel olarak, evet!
Birkaç yıl önce, insanoğlunun IQ'su genetik ve geliştirilemeyen bir şey olarak değerlendirilirdi. Bununla birlikte, ünlü bilim adamları ve psikologlardan oluşan çeşitli araştırmacılar bu mitin yanlışlığını kanıtlamışlardır.
Michigan Üniversitesinde çalışan İsviçreli bilim insanları Susanne M.Jaeggi ve Martin Buschkuehl tarafından yapılan bir çalışma IQ'nun en az bir yönünü ortaya çıkardılar-doğumda genelde sabit olarak düşünülen kişinin akıcı zekasının aslında gelişebileceğini ortaya koymuştur.
Araştırma takımının lideri Susanne M.Jaeggi bu konuda "Zekayı geliştirme konusuna gelince, çoğu araştırmacılar bunun münkün olmadığını tartışmışlardır. Bizim bulgularımız ise bunun aksine durumun böyle olmadığını açıkça göstermiştir. Beynimiz düşündüğümüzden daha esnektir" demektedir.
Araştırma takımına göre, çoğu IQ testleri iki tür zeka tipini ölçme girişiminde bulunur; akıcı ve kristalize zeka. Kristalize zeka uzun dönemli hafızadan bilgilere erişerek problemleri çözmek için beceri, bilgi ve deneyimi kullanmaya dayanır. Akıcı zeka ise problemleri çözmek için çeşitli kavramlar arasındaki ilişkileri anlama yeteneğine dayanır. Önceki bilgi, beceriler ya da deneyimlerden bağımsızdır ve kısa süreli bellek ya da "işleyen bellek"ten bilgilere erişir. Araştırmacılar zekanın bu türünün geliştirilebileceğini ortaya koydular.
Araştırmacılar 4 gönüllü grup aldılar ve grupların işleyen belleklerini "İkili n-geri eğitimi" adı verilen kompleks bir eğitim vermişlerdir. Katılımcılara depolamaları ve geri çağırmaları beklenen işitsel ve görsel ipuçları verilmiştir. Eğitim oturumu birkaç gün aradan sonra yarım saatliğine verilmiştir. Araştırmacılar her oturumdan sonra katılımcıların akıcı zekasının yükseldiğini bulmuşlardır.
Bu çalışmanın sonuçları çocukluklarında akademik olarak zayıf olan insanlar için oldukça anlamlıdır çünkü o zamandan beri yaşamlarının geri kalanında düşük IQ'lu olarak etiketlenmişlerdir. Şimdi IQ'nuzu arttırmak mümkün. İhtiyaç duyduğun şey beyninize egzersiz yaptırmaktır.
Çok yüksek bir IQ beynin uygun bir şekilde kullanıldığını gösterir. IQ geliştirilebilir ve IQ testinde başlangıçta iyi puan alamayan bir kişi belli beyin egzersizlerini takip ettikten sonra diğer testte daha iyi yapabilir.
İşte bu egzersizlerden bazıları. Bir kişi hepsini bir kerede yapmak zorunda değildir. Sizin uygunluk durumunuza göre çoğunu seçip yapabilirsiniz. Bu egzersizleri yaparken kendinizi zorlarsanız, size daha fazla zarar ve olumsuz etki verebilir.
• Yazma-Düşüncelerinizi düzenli bir şekilde yazma alışkanlığı edinin. Yazmanın "zihinsel jimnastiğin" en iyi makinesi olduğu söylenir. Yaratıcılık, mantık ve odaklanma için mükemmel antrenman yapmanızı sağlar.
• Okuma-Haftada bir kitap bitirmeye çalışın. Roman ve kitap okuma sizi hayal dünyasına götürür ve zihninize ve beyin hücrelerinize çok ihtiyaç duyulan ara vermenizi sağlar, dinlendirir.
• Bilim Kurgu İzleme-Bu televizyon, drama, tiyatro ve oyun izlemeyi içerebilir. Bilim kurgu dünyası sizin o pozisyonda olmanızı hayal ettirir ve bu kapitalist dünyada temel ihtiyaçlarınız dışında dönen düşünceleri farklı şekilde görmenizi sağlar.
• Hobi Edinme-Belli aralıkta yeni aktivitelere dahil olun. Kendinizi uzun süreli bir aktivite ile sınırlamayın. Bu sizin öğrenme yeteneğinizi geliştirecektir. Bununla birlikte, sırf hobiyi değiştirme uğruna devam etmeme konusuna da dikkat etmelisiniz. Ona biraz ilgi duymalısınız ve aklınız ona tamamen katılma isteği duymalı.
• Bulmaca Çözme-Çözebildiğiniz kadar çapraz bulmacalar ve kare bulmaca çözün. Beyninizi diri tutar ve öğrenme yeteneğinizi arttırır.
• Rekabet Oyunları Oynama-Rekabet içeren ve strateji gerektiren oyunlar ve kendi görevinizde düşünme mantıksal becerilerini geliştirmek için mükemmel yollardır.
• Alışkanlıkları Kırma-Belli bir rutine, alışkanlığa bağlı kalmayın. Ara sıra alışkanlıklarınızı değiştirmeyi deneyin. Örneğin; farklı bir kahvaltı yapın ya da aynı kahvaltıyı farklı bir vakitte yapın; uyuduğunuz yeri değiştirme gibi.
• Kültürel Bakış Açısını Değiştirme-Dünyanın farklı yerlerinden ya da farklı ırk, kökenden insanlarla tanışmak ve onlarla etkileşime girmek sağlıklı bir kültürel bilgi değişimini sağlar. Bu size canlı duygular sağlar ve algısal becerilerinizi arttırır.
• Tartışma-Tartışmalara dostça katılın. Bu bir konu hakkında tartışmanız gerektiğini ama onun üzerine savunmaya girmemenizi ima eder. Bu kendi düşüncelerinizi gözden geçirmenize yardımcı olacaktır ve muhakeme becerilerinizi geliştirecektir.
• Öğretme-Öğreteceğiniz en küçük fırsatı değerlendirin. Bir şey öğrettiğinizde o konuyu daha fazla anlamak zorundasınız. O konuyu ne kadar çok tekrar ederseniz, anlama yeteneğiniz o kadar gelişir.
Michigan Üniversitesi araştırması bir kişinin IQ'sunun gelişebileceğini söylese de, "geleneksel" okuyucuların çoğu hala şüpheyle yaklaşacaktır. Bu şüpheleri ortadan kaldırmak için, işte bir tartışma-evrensel olarak IQ'nun genetik ve çevreden etkilendiği kabul edilmektedir. Uzmanlar genlerin IQ'yu %40-80 oranından etkilediğini kalanın ise çevreden etkilendiğine inanmaktadır. Şimdi, şöyle düşünelim bir kişi bütün dış uyaranlardan izole edildiğinde sizce ne olur? Çevreden kaynaklı oran zekanın yüzde kaçı olur? Sıfır! Değil mi? Bu sebeple, bir kişi ne kadar çok uyaran alırsa, o kişinin zekası da çevre şartlarına göre o derece değişir.
Umarım hepiniz şimdi tatmin olmuşsunuzdur. Hala olmadıysanız, şuna bir bakın: Çalışmalar bir nesilden sonraki nesle geçişte IQ'da anlamlı artış bulmuşlardır. Ortalama 30 yılda 21 puan artış olur. Böyle bir artış sadece çevresel etkenlerden kaynaklanabilir. Böylece, IQ'nun çevreye bağlı olarak değiştiği kanıtlanır.
Son olarak, "IQ sadece kısa süreli bellek temelli gelişebilir" diyen kişiler dediği tamamen yanlış olmayacaktır. İnsanlar beyin egzersizlerine devam etmezse, IQ'larında bir düşün yaşarlar. Böylece, uzun dönemli gelişim istiyorsanız, egzersizlere tekrar etmeye devam etmelisiniz. Üstelik, IQ testlerine tekrar girmek IQ'nuzu geliştirir şeklinde evrensel bir iddia vardır. Bana göre bu geçerli bir iddiadır. Tamamen katılıyorum ve beyin egzersizlerine devam etmeyi tavsiye ediyorum ve çok kez IQ testi yapma girişiminde bulunun çünkü "IQ kesinlikle gelişebilir".
IQ VE YARATICILIK
Üretme yeteneği "Yaratıcılık" olarak adlandırılır. Sizce IQ'nun yaratıcılıkla bir ilgisi var mıdır? Cevabınız evet ise tekrar düşünün! Son çalışmalar IQ ve yaratıcılığın iki farklı boyut olduğunu göstermiştir ve her ikisi de doğrudan birbiriyle bağlantılı değildir. Yüksek bir IQ yaratıcılıkta yüksek bir seviyeyi göstermez. Bir kişi yüksek IQ seviyeli ise, o kişinin ayrıca yaratıcı bir beyine sahip olacağı anlamına gelmez. Yaratıcı olabilir ya da olmayabilir. Bununla birlikte IQ'nun düşmesiyle, yaratıcılık da düşer. Yaratıcılık yüksek bir zeka seviyesi olmadan var olabilir, açıklayacağım.
"Yaratıcılık öğretmen ve öğrencinin aynı kişide bulunduğu bir tür öğrenme sürecidir" Arthur Koestler
Sağlıklı beyine sahip olan bütün bireylerin belli seviyede yaratıcılıkları vardır. Ortalama bir kişinin IQ'su 100 puandır. Yaratıcı kişinin zihni anında çok fazla sayıda rasgele fikir kombinasyonları düzenler ve seçilen az sayıda kombinasyon davranışta ifade edilir, ortaya çıkar. Ölçülen zeka ile yaratıcılık becerisi arasında hiçbir ilişki yoktur fakat insan grupları için ölçülen zeka ile yaratıcılık becerisi arasında ölçülen bir ilişki vardır.
Sanat, bilim ve teknoloji alanında yüksek başarı elde eden kişiler geleneksel yaklaşımla yaratıcı olarak isimlendirilir. Bu sadece bir düşüncedir. Bir etkinlik ya da ürün türü, fikirsel, fiziksel ya da sosyal olsun fark etmez; yaratıcı olabilir. IQ ve yaratıcılık aynı madalyonun farklı yüzleridir. Oldukça düşük IQ'su olan bir kişinin (70'in altı) yaratıcı bir zihni olmayacaktır ayrıca insanlarla etkileşime girmede sorunlar yaşayacaktır. Bu da oldukça düşük bir IQ'nun kişide yaratıcılık konusunda eksiklik olacağını gösterir. Yaratıcılık aslında güçlü ve beraberinde fırsatlar seçeneği sunan, becerileri geliştiren ve yaşamımızı iyileştiren bir nevi gizemli bir yetenektir. Yani; yaratıcılık olmazsa yaşamın zorlukları daha fazla olur ve dayanılması güç bir hale gelir.
Yaratıcılık sanatla ilişkili olmak zorunda değildir. Anlayalım ya da anlamayalım hepimiz bir şekilde yaratıcıyızdır. Çalışmalar IQ ile yaratıcılık arasında bazı oldukça şaşırtıcı istatistiksel ilişkiler bulmuştur çünkü çoğu IQ testleri problem çözme ile ilgilidir ve yaratıcılık da bunun için kullanışlıdır. Yaratıcılığınızı geliştirmede kullanabileceğiniz bazı teknikler vardır. Gerçekten işe yarayan tekniklerden bazıları aşağıda listelenmiştir:
• Varsayımları sorgulamak
• Fikirlerin serbestçe dolaşmasına izin vermek
Yukarıdaki teknikleri düşünmenizin otomatik bir parçası haline gelmesi için düzenli olarak uygulamalısınız.
Benzer olarak IQ'nuzu geliştirmek için kullanabileceğiniz yöntemler de vardır. En iyi tekniklerin bazıları aşağıda verilmiştir:
• Derin nefes alma
• Meditasyon
• Kendi kendini hipnoz etme
Zekayı ölçmede IQ testlerinin en iyi yöntem olduğunu tartışmalı olsun ya da olmasın, fakat bazı çalışmalar yüksek IQ ile yaratıcılık arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu tür çalışmalar ikisinin birlikte 120 puana kadar yükselebileceğini iddia etmektedir. O seviyenin ötesinde, yaratıcılıkta küçük bir artış bulunmuştur (Genel nüfusun ortalama IQ'su 100 puandır). Umarım IQ ve yaratıcılık ve ilgili gerçekler hakkında birçok bilgi edinmişsinizdir.
Ya Çocuğunuz Üstün Zekalıysa?
Online Testimizle Çocuğunuzun Zeka Potansiyelini Keşfedelim.
www.zekatesti.com.tr
Zeka Geliştiren Kitaplar İçin TIKLAYIN
Zeka Geliştiren Zeka Oyunları İçin TIKLAYINDikkat Dağınıklığı Hiperaktivite Disleksiye Eğlenceli Çözüm için TIKLAYIN
- "Üstün Zekalılar Enstitüsü" Geleceğe Açılan Pencere